February 27, 2011

ढोका / धोका : यो कथा होइन

“कसैको स्वागतमा
पस्छु ‘ढोका’बाट
र पुग्छु ‘धोका’सम्म ….”

केही पहिले लेखेको कविताको अंश कसैको जीवनसँग मेल खाएको थियो । मेरो साथी झलक शीशाको नाजुक मुटु लिएर मेरो शरणमा आइपुगेको छ । आफू मर्माहत हुँदा कसैले मर्म बुझ्ला भन्ने आशाको लहरोमा झुन्डिनु सिबाय के नै हुन्छ र उपाय ?

ढोका खुलै छ है तिम्रो लागि !
साथी झलकले त्यो केटीलाई स्वागत गरेको थियो आफ्नो जिन्दगीमा । तर त्यसरी महत्वसाथ स्वागत पाएकी ‘विशेष अतिथि’ अहिले ऊ बाट निकै टाढा पुगिसकेकी छे । चाहेर पनि अब दुई ज्यान एक हुन नसक्ने रुखो अवस्था । मानौं माया कुनै ग्लू हो, र अहिले त्यो ग्लू विभिन्न सङ्क्रमणले टाँस्ने कामै नगर्ने गरी ‘ड्यामेज’ भइसकेको छ ।

“उसलाई जुन ढोका दिएको थिएँ पस्न, निस्किनलाई त्यही प्रयोग गरेर अलप भई”, झलक सुकसुकायो । पस्ने र निस्किने फरक-फरक ढोका त विशेष समारोह र परिस्थितिबिना कहीँ पनि हुँदैन । उसको कुरा नबुझेर टोलाएर बसेँ । उसको बह भने बल्ल गह भरिएर चुलिएको देखिँदै थियो । आँसु भरिएको आँखा साह्रै बोझिलो भए झैँ काँतर भएर भुइँतिर टाउको घोप्ट्यायो । भुइँको धुलोमा तप्प आँसु खस्दा दुइटा खोपिल्टा बने । “लोग्नेमान्छे भएर रुनु हुन्न लाटा !”, मैले भनिनँ । भावनामा के को लैङ्गिक सबलताको कुरा !

उसको सामु बस्दा कुनै नाटक हेर्दैछु जस्तै लाग्यो । कोही मान्छे कसैको लागि यति मूल्य राख्‍ने पनि हुन्छ ? अचम्म लाग्यो । के गरूँ, कसो गरूँ को अलमलमा भाँसिंदै थिएँ । रुँदै थियो ऊ, तर म डुब्दै थिएँ । झलकले बोलेको संवाद पनि कुनै नाटकमा पात्र पड्किए भन्दा कम थिएन । मेरो अन्तरङ्ग साथी झलक, काठमाडौँ आएपछि नै बनेको । सहरिया आफन्तसँगको डोरी त्यसो त चलनचल्तीमा काँचो हुन्छ, आज ‘हाइ’ भन्यो भोलि ‘बाइ’ भइसक्छ ! फास्टफुड कल्चरले निमोठेको । त्यसलाई उछिनेर हामी छिप्पिएको हाँगोमा मित्रवत सुरेली खेल्न सकेका थियौँ । मनपेट दिएको यस्तो निकट नाता छाडेर अन्त कहाँ पो जान्थ्यो ऊ विरह साट्न ! एकाबिहानै मेरो डेरा नजिकको पार्कमा बोलायो । नक्सालको नागपोखरी पार्क, जहाँ अक्सर साँझपख जोडीहरू कुममा कुम र हातमा हात थुपारेर लोलाउँछन् । 

Osho-Tapoban

“यार, न मैले उसलाई मायाको पूर्ण बोध गराउन सकेँ, न उसले मलाई”, झलकको हिक्क-हिक्क पार्कका मान्छेहरूको चापमा केही सुक्दै निस्किरहेको थियो, “तर कस्तो अचम्म, दुवैलाई थाहा छ आपसमा माया भने छ ।” पूर्ण बोध । यही दुई शब्दमा मेरो मथिङ्गल हतकडीमा जस्तै अल्झियो । कस्तो हो यो, मायाको बोध गराउन नसक्ने/ नहुने तर माया भने आपसमा हुने अवस्था । खै, आफू मायाको खेलाडी नपरिएको बबुरो परियो, अन्योलले धमिलो भो दिमाग ।

“त्यसो भए के बिग्रेको रहेछ र ? दुवैलाई थाहा रे’छ एकले अर्कालाई प्रेम गर्छौ भनेर, बिस्तारै पो गाढा बन्ने हो त माया ।”, ढाडस दिन खोजेँ, तर मेरो सान्त्वना दिने तरिका नै खै के नमिले जस्तो बनावटी लाग्यो बोलिसकेपछि । तर यी दुई चखेवाले आफू र आफ्नो माया पवित्र रहेकोमा आपसमा खुबै प्रतिस्पर्धा गर्दा रहेछन् भन्ने बुझ्दै थिएँ । यही अहम्‌को टकरावले पो दुईको कलिलो माया खाएको हो कि ?

“होइन यार, कसले कसलाई महत्व दिएको र नदिएको कुरामै सधैँ चर्काचर्की भएर हैरान भइयो अनि मैले आफैँले ब्रेक अप देको“, बल्ल उसले अलिकता सत्य ओकल्यो । यो सत्य नाभीबाटै निचोरिएर आए जस्तो नमीठो भएर छायो पार्कको परिवेशभरि । आफूले गरेको माया साबित गर्नुपर्ने परिस्थितिबाट गुज्रिएछ केटो । मैले पनि आफ्नो स्कुले बेलाको प्रेम सम्झेँ । बुबाको पैसा चोरी-चोरी कसरी मैले उसलाई चाँदीको औँठी बनाएर चिनोस्वरूप दिएको थिएँ । केटीको नाम ‘स’ बाट सुरु हुन्थ्यो । औंठीको बिटमा ‘S’ खोप्न लगाएर दिंदा कम्ता रमाएकी थिइन ऊ । तर गाउँमा त्यो पनि ७-८ कक्षामा पढ्ने त्यो किशोर बेलामा, कहाँ पो खुला रूपले प्रेमालाप गर्दै हिँड्न साहस हुन्थ्यो र । घरमा केही गरी खबर पुगेमा छाला काढ्लान भन्ने त्राही । माया मनभरि भए पनि एउटै स्कुलमा अलि जुनियर क्लासमा पढ्ने ऊ सँग भेटघाट र गफगाफ गर्ने क्रम बाक्लो पार्न सकिनँ । यसै कारण उसलाई मबाट मायाको महसुस कम हुँदै गयो । ऊ चिठी पठाउँथी, मलाई जवाफ लेख्‍न पनि डर लागेर आयो । तर्किन थालेँ । ऊ सँग मेरो हल्का भेटघाट र बोलचाल देख्‍दा नै स्कुलका एकथरी बाउँठा केटाहरूले खिसीटिउरी र आलोचना गर्न थालेको पाउँदा आफूलाई निकै सम्हालेर खुम्च्याउन थालेको थिएँ । समयक्रममा म एसएलसीपछि थप पढाइको लागि सहरतिर पसेँ । ऊ उतै गाउँतिरै छुटी । अन्तरालमा उच्च शिक्षाको लागि ऊ काठमाडौँ नै आइछे । कसो-कसोगरी सम्पर्क भयो । भेट्दा त्यो पुरानो मायालाई फेरि निरन्तरता दिन सकिन्छ कि भन्ने प्रस्ताव राखेँ । ऊ ढक्क फुली – “हुन्न, कसरी-कसरी यति लामो समय मैले एक्लै पार गरेर आएको छु । अब एक्लै बाँच्ने ।” तैपनि आस लागेर आयो । उसका औंलामा आफ्नो चिनो खोज्दै हातमा हेरेँ, चासो लागेर औंठीबारे सोधेँ । उसले कति सजिलै ‘हरायो’ भन्ने  जवाफ दिई । बाफ रे ! म कति पिरोपनमा रुमलिएँ, त्यो पिरो वेदनाले छिनमै जलेर कायल भएँ । त्यही जलन हो के माया ! जुन माया त्यो दिनपछि उसलाई मैले कहिल्यै देखाइनँ । कहिल्यै भेटिनँ । ऊ यही काठमाडौँ सहरमै त छे । उसलाई मेरो मायाले नराम्रो लाग्ला कि भनेर मबाट जोगाउँदै छेउ लगाइरहेछु …. ….

मायामा न जित हुन्छ, न त हार नै भन्ने सुनेको थिएँ । माया गर्ने मान्छे दुवैले जित्छन् रे । तर मेरो अगाडि पिलपिलाइरहेको झलक प्रतिस्पर्धा र अहम्‌ले माया चुँडिएको पीडाको कथा बताउँदै थियो । कथाको स्रोता भन्दा बढ्ता हुन नसकेकोमा म भने चुकचुकाउँदै थिएँ ।

“उसलाई साथीसँगै जीवनसाथी बनाउँदा मनैबाट म कति ढुक्क थिएँ, कति बलियो बन्दै थिएँ”, झलकको गला सुन्निएर आयो, “ऊ भने मेरो हरेक कुरामा गुनासो गर्ने, खालि माया र रेखदेखपूर्ण व्यवहार पाइनँ भन्दै फर्माइश गर्ने भएर बढ्तै गई । कसरी पो सक्थेँ र म यार यसरी तारन्तार गुनासो र बिलौना सहन ?” उसलाई आफ्नो मायाको अवमूल्यन भएको पिरोपनले खुर्सानीकै काम गरेको थियो, आँखा अझै सुनसान हुन सकेको थिएन ।

“जे भए पनि तिमीले आफैँले माया तोड्न नहुने”, बुद्धपुरुषले चेलालाई उपदेश दिए झैँ मैले झलकको टाउको मुसारेँ ।  

“त्यो पीडा मलाई थाहा छ, माया त मैले पनि गुमाएको हुँ नि !”, पोलेको छातीमा हत्केला घिसार्दै बोल्यो, “माया दिएर उसलाई खुसी र संरक्षण दिन खोजेँ, त्यही माया थोरै र झुटो भन्दै ऊ मलाई आफूबाट अलग गराउन ललकारे जस्तो लाग्यो र मैले बिदाइको ढोका खोलिदिएँ । माफ गर कृपा !” कस्तो प्रेमी हो ऊ । हुन त यस्तो विरहबाट घेरिएको उसको अवस्था विचारेर सान्त्वना दिनुपर्ने हो, तर मलाई भने हाँसो उठ्दै थियो उसको भावप्रति । आफैँले सम्बन्ध तोडेको भन्छ, अझै माया गर्छु भन्छ । सहरिया माया यस्तै पागलपनबाट ग्रस्त हुन्छ कि क्या हो, दिमागले कामै गर्न सकेन ।

“पीर नगर यार । अब रोएर के फाइदा ? समयले सबै कुरा ठीक गर्छ । उसको र तिम्रो दुवै जनाको घाउ ठीक गर्छ”, मेरो बोली खै कुन आवेशमा निस्कयो ।

बिहानको कलिलो सूर्य उसको गालाको पहरा भएर पार्कको बीचमा रहेको पोखरीमा खस्यो । पोखरीको पानी पनि चम्कियो । माया साँच्चि उसको गालाको आँसुमा टल्के जस्तो हल्का उज्यालो हुन्छ कि पोखरीको पानीको चहक जस्तो झलमल्ल !? खुट्याउन सकिनँ । उसको त नामै झलक, आँसुकै झलक एकफेरा देखाउँदै फुसफुसायो, “कृपा, मैले तिमीलाई धोका दिएँ प्यारी, मलाई माफ गर ।”

सहरमा झलक जस्ता क्षमा माग्ने मायालुहरू छ्यासछ्यास्ती हुन सक्छन् । तर उसको मायाको गहिराइ उसैलाई मात्र थाहा छ । जुन माया ऊ मरेपछि मात्रै मर्नेछ …. ।

February 24, 2011

डोल्मा

Dolma-for-Poem
सुगठित ज्यानमा
लुकाएर राखे जस्तै सहिदले
आफ्नो तिलस्मी गाथा
गाँठो पारेर साथमा
के लुकाइराखेकी छ्‌यौ,


कि यतिखेर म
मान्छेहरूको समुद्रमा
सिपी खोज्दै
तिमीसम्मन् आइपुगेको छु

February 22, 2011

नगरामा समयचेतको सुर

लेखन सक्रियताका हिसाबले पछिल्लो समयमा विधागत रूपमा गजलमा धेरै कलम चलेको पाइन्छ । त्यसमा पनि युवा पुस्ताको ठूलै जमात गजल सिर्जनामा एकोहोरिएको छ । फारसीबाट उर्दू हुँदै हिन्दी साहित्यमा भित्रिएको गजललाई हामीकहाँ आयातीत विधा भनेर हेलाहोचामा पारिए पनि नेपाली साहित्यमा यसको अभ्यास बढेसँगै प्रयोग र सम्भावनाको आयाम पनि झ्याङ्गिँदै गएको छ ।

यस्तै मेसोमा युवा गजलकार आरके अदिप्त गिरिको गजलकृति 'नगरा घन्कन्छ'Nagara By RK पाठकमाझ आएको छ । गजलकारले कृतिलाई विभिन्न पाँच शीर्षकमा बाँडेर शीर्षकको भाव र विषयवस्तुअनुसारका गजलहरू त्यसभित्र समेटेका छन् । विविध परिपाकका गजलहरूलाई धर्तीको धून, जीवनको लय, इतिहास-बोध, प्रणयको नक्सा र अन्तिममा गजल र टुँडिखेल भन्ने शीर्षक जुराएका छन् । शृङ्गारिक रसले भिजेका गजलमा नाबालक झैँ निर्दोष र कोमल बन्ने गजलकार विकृतिको भण्डाफोर र विसंगतिलाई प्रहार गर्नुपर्दा शब्दलाई कडा अस्त्र बनाउँदै जुर्मुराउँछन् । कतै भने जीवनको उच्च मूल्यबोध र अमिट सांसारिक पाटोलाई भोक्ताको हैसियतमा बसेर दार्शनिक तवरमा बखान्छन् कृतिकार ।

शिखर देखेर शिर झुकाउनु पर्दैन
दुनियाँ म देखिरहेछु बुझाउनु पर्दैन ।

समाजका यथार्थ र व्यक्तिको मनोभावना केलाउने गजलकारले जे कुरा भएको हो र भन्नुपर्ने हो, कुनै जाल नबुनीकन सोझै अभिव्यक्त गरेका छन् । लहरा झैँ जथाभावी बेरिएको र तीतेपातीको जुनी बाँच्दै भेलमा हुत्तिएको जिन्दगीलाई गजलका सेरहरूमा निकै जतनसाथ ‘उद्धार’ गरेका छन् । बोलीचालीको भाषालाई समात्ने क्रममा उर्लिएका सेरहरू नाङ्गो सत्य बनेर पाठकीय दिमागमा चक्कराउँछन् । त्यस्तो पिराहा जिन्दगीको बयान क्रममा निराशाको सिरेटोले लुगलुग काँपेको कतै पाइए पनि सजग हुने र आशाको तातो नजर दौडाउनेतर्फ गजलको भावक पात्रलाई गजलकारले मुक्त छाडेका छन् ।

अँध्यारोलाई चिर्ने यौटा उज्यालो छ साथी
जिन्दगानी हिँड्ने बाटो भिरालो छ साथी ।

आफ्नै पहाड फेदी भए पुग्छ हामीलाई,
र्स्वर्ग जाने बाटो हाम्रो उकालो छ साथी ।

मानवीय संवेदनाको जरो खोतल्दै सम्बन्धका हाँसो र पीडाको नाडी छाम्दै राष्ट्रिय अस्मिताको रक्षा र परिवर्तनको लागि आह्वान गर्नमा सङ्ग्रहका गजलहरूले संवेदनशीलता र क्रान्तिकारितालाई जोर पाइला बनाएका छन् । यसैले सन्तुलन बनेको छ । समयचेतलाई सङ्ग्रहका धेरैजसो गजलले मुखरित गरेका छन् । प्रायजसो गजल काफिया र मात्रामा दोषरहित रहँदारहँदै पनि गजलका सेरहरूमा निर्बाध प्रवाह दिनमा भने अझै कसरत गरेको भए वेश हुन्थ्यो भनेर लाग्ने ठाउँ पढ्दै जाँदा निकै भेटिन्छन् । 

RK-Adipta-Giriसिङ्गो संग्रहमा गजलकारको तार्किक शैलीको छनक मिलिरहन्छ । उनको यही विशेषताले पाठकले कतिपय गजलमा कलाको पाटो शून्य भएको पनि अनुभूति गर्न सक्छ । सर्जक वैचारिक प्रखरतामा बग्दा कलात्मक आयाम छाया पर्नुलाई केही हदसम्म माफी दिन सकिए पनि अप्ठेरो शब्द विन्यासको सिलसिला भने अधिकांश गजलमा झेलिरहनुपर्छ पाठकले । त्यस्तो जटिल शब्दविन्यासले अर्थ सम्प्रेषणमा समेत कठिनाइ पैदा गरेको पाइन्छ, फलतः सरस र सुललित हुनुपर्ने गजलमा रुखोपनले कब्जा गरेको भेटिन्छ । जसले गर्दा वजन गुमाएर कतिपय गजल फितलो भएको छ । लामो साहित्यिक सङ्गतिमा रहँदै आएका र थुप्रै साहित्यिक संस्थामा आबद्ध रही सक्रियताको हिसाबले पनि उत्तिकै गतिशील रहेका र्सजकको कृतिमा नवकविको जस्तो विशेषता पक्कै पनि अपेक्षित हुन्न ।

दुरुहता र अभिव्यक्तिको अमूर्त शैली नै अब्बल साहित्य हो भन्ने सोचाइका र्सजकसँग हातेमालो गर्ने रूपमा कतिपय गजलमा उनी कोरिएका छन् । कलाको नरम लेपभित्र पनि विचारको चट्टानी हतियार अँटाउन सकिन्छ भन्ने सोचदेखि गजलकार टाढै बस्न रुचाएको हो कि भन्ने अनुमान गर्नुपर्ने हुन्छ ।

नयाँ पुस्तालाई कतिपय सन्दर्भमा काँचो इँटा भनेर पाको पुस्ताले आकलन गरिरहँदा आरके अदिप्तको पुस्ताले गजलको भेलबाढीमा सिपीहरूको खोजीमा पनि गहिरिनु आवश्यक भइसकेको छ । आशलाग्दो पुस्ता अब भरपर्दोमा रुपान्तरण हुनुपर्ने खाँचो छ । त्यसैमा यो पुस्ताको परिचय र नेपाली साहित्यको गहनताको रहस्य अँडेको छ ।

----------------------------
कृति : नगरा घन्कन्छ
स्रष्टा : आर. के. अदिप्‍त गिरि
विधा : गजलसङ्ग्रह
प्रकाशक : ऋतुरङ्ग साहित्य प्रतिष्ठान
संस्करण : प्रथम, २०६५
पृष्ठ : १४८
मूल्य : रु. १५० ।-

February 3, 2011

एनटीभीको जवानी !

'नेपालको जेठो टेलिभिजन  २६औँ वसन्त पार गरेको मस्त तरुनो वयमा आइपुगेको छ ।NTV-Main  समयको कसीमा घोटिएर आएको हिसाबमा ‘नेपाल टेलिभिजन’लाई पट्ठो मात्र होइन, अब पत्यारलाग्दो पनि मान्नुपर्ला । एउटा घरमा छोरो (वा छोरी पनि अबको समयमा के कम) उमेरको उकालो लागेर लाठे बनेपछि घर थाम्ला/ली भन्ने आस बूढाबूढीमा बढ्छ । यस्तै, उमेरको फन्कोमा पाकेको नेपाल टेलिभिजनले नयाँ आएका टेलिभिजनहरूको दाँजोमा परिपक्व पाइला मात्र नचाली आफैँले बसाएको पुरानो जग भत्काउँदै  आधुनिक स्वरूप खडा गर्दै जानुपर्ने आवश्यकता महसुस आफूले गरेकै होला । नभन्दै यसै कुरालाई मनन गर्दै टेलिभिजनको २६औं वार्षिकोत्सवको अवसरमा सञ्चारमन्त्री शङ्कर पोखरेलले वाणी दिइहाले, "अन्य टेलिभिजनको भन्दा नेपाल टेलिभिजनको राष्‍ट्रिय दायित्व बढी छ ।" राजधानीमा आयोजित वार्षिकोत्सव समारोहमा मन्त्री पोखरेलले अर्को मीठो कुरा पनि गरेछन्, सरकारी सञ्चार माध्यमलाई निजीकरण गरेर जनताप्रतिको जवाफदेहिताको कार्यबाट सरकार मुक्त हुन सक्दैन रे ! 

मन्त्रीज्यूले बोले जस्तो व्यवहारमा त्यो भए त वेशै हो । सरकारी सञ्चार माध्यमलाई निजीकरण गर्नु नै स्तरीयता र चुस्त अग्रसरताको सिँढी होइन । सरकारी भन्ने लेबल राखे पनि त्यसलाई नयाँपनमा ढाल्न उदार सोच र सरकारी मुठीबाट स्वायत्त पारे त्यही हुन्छ निजी सञ्चार माध्यमभन्दा प्रभावकारी । जनताप्रति जवाफदेही हुन्छु भन्नेलाई कसले रोक्ने हो र ? टेलिभिजनहरूको बाढी आएको पछिल्लो समयमा प्रायजसो च्यानलले समाचार च्यानलको नाममा भारतीय न्यूज च्यानलले गर्ने ‘समाचारमा आँधीबेहरी’ र ‘तिललाई पहाड बनाउने’ शैली  अपनाएर दिक्याइरहेको बेला राष्ट्रको टीभी बन्न कुनै सूत्रको खोजी त नेपाल टेलिभिजनले गर्नैपर्छ । तर म यहाँ नेपाली टेलिभिजनहरूको  लेखाजोखा गर्ने क्रममा छुइनँ । बरू राष्ट्रको सञ्चार भनेर दाबी गर्ने नेपाल टेलिभिजनको २६औं वार्षिकोत्सवको अवसरमा नेपाल टेलिभिजन कर्मचारी संघले आइतबार आयोजना गरेको ‘एनटिभी नाइट’ कार्यक्रमको प्रसङ्ग कोट्याउन लाग्दैछु ।

नेपाल प्रज्ञा प्रतिष्ठानमा भएको कार्यक्रमको सुरुमै कर्मचारी संघका अध्यक्ष गोपाल दाहालले ‘२६ वर्षको जवानीमा टेकेको नेपाल टेलिभिजन जिम्मेवार बनेको’ टिप्पणी गरे । हो, जवान भएपछि गम्भीरता र दायित्वको भार बढ्छ, अरूले हेर्ने दृष्‍टिकोण र गर्ने अपेक्षा पनि फराकिलो हुन्छ । एउटा संस्थामा पनि यो नियम लागू हुन्छ - व्यतीत गरेको समय,  अभ्यास गरेका विधि र प्रविधिका हिसाबले । 

ऐतिहासिक टेलिभिजनको वार्षिकोत्सवको कार्यक्रम भव्य, सभ्य र सुसंस्कृत हुने आस हुनु स्वाभाविकै हो । तर, मेरी बास्सै, कहाँ हुनु !! कार्यक्रमलाई ‘एनटीभी नाइट’ नाम दिइए झैँ नाइटी ड्रेस पहिरिएर बसेकी कुनै घरबूढीको झलक दिन्थ्यो त्यहाँका प्रस्तुतिले ।  कार्यक्रमको सुरुवातमा कुटुम्ब समूहको साङ्गीतिक प्रस्तुतिले ध्यानमग्न बनायो हलको माहौल । टप्पा नृत्य, मैनाली थरकी भोजपुरी गायिकाको स्टेज शोलाई न्याय गर्ने भाका,  पूर्वेली लोकभाकामा परम्परागत नेपाली भेषभूषा पहिरिएका टोलीको प्रस्तुतिले संस्कृतिको संरक्षणमा एनटीभी नै एकमात्र जिम्मेवार भन्ने बोध गरायो । यो टेलिभिजनले प्रस्तुत गर्ने सामग्रीहरूमा पनि भाषा, संस्कृति र समाजको कुरा अन्यत्र भन्दा बढी पाइन्छ, राष्ट्रको टेलिभिजन हुनुको अर्थमा आधारभूत विषयवस्तु यति त हुनैपर्‍यो । तर यो बोध पानीको फोका जस्तै क्षणमै बिलायो, जब कुनै फेसन च्यानलमा पश्चिमा ठिटा-ठिटीको लचकता देखाए झैँ छोटा र उत्तेजक पहिरनमा नर्तक-नर्तकी मञ्चमा झुल्किन थाले । NTV Silver Jublee 2010

टेलिभिजन २५ वर्ष पुगेको अवसरमा गत वर्ष निकालिएको २५ रुपैयाँको सिक्का

नेपाली नै भए पनि फिल्मी गीत, साउन्ड बक्स नै उचाल्ने भद्दा खालको रिमिक्स नम्बरमा झिल्के बनेर आएका युवक र गरिबीको पीडाले लुछिएकी जस्ती न्यून वस्त्रधारी युवतीको कम्मर मर्काइमा मैले नेपाल टेलिभिजनको सान भन्दा अवसान नै देखेँ । कुनै बेला विशिष्‍ट बान्कीको साथ आउने विश्‍वघटना, कोरस टेलिशृङ्खला जस्ता ज्ञानबर्द्धक, सचेतनामूलक र परिवर्तनकामी सामग्री प्रसारण हुने   एनटीभीको कार्यक्रम हेरिरहेको छु भन्ने नै बिर्सिएँ मैले । होला, निजी टेलिभिजनको आधुनिक र उदारीकरणको बाटो पैल्याएको प्रस्तुतिबाट लोभिएर बढ्दो प्रतिस्पर्धा बुझ्दै आफ्नो झुत्रेझाम्रेपनलाई काँचुली फेर्न चाह्यो होला एनटीभीले । तर एनटीभीले त्यस्तो प्रतिस्पर्धा स्विकार्ने नै होइन, अझ राष्ट्रिय प्रसारण माध्य भएकाले मुलुक र नागरिकहरूको प्रतिनिधित्व तथा राष्ट्रियताको चिनारी दिने हिसाबले यसको आफ्नो अलग्गै दायित्व छ । अत: विषयवस्तुमा विविधता, प्रस्तुतिमा नयाँपन र प्रविधिको आधुनिक स्वरूपमा जान टेलिभिजन भीडमा प्रतिस्पर्धालाई आँखा सन्काउनु अपरिहार्य भए पनि प्रतिस्पर्धा बाहिर छ एनटीभी । वार्षिकोत्सव कार्यक्रम जस्तो संस्थाकै दर्पणको रूपमा बुझिने र त्यसैअनुसार झल्किनुपर्ने समारोहका झलकहरू भने बिछट्टै आयातीत लाग्दै थिए । फेरि हलमा त्यस्तै ‘रङ्गीन’ मिजासका नृत्य प्रस्तुतिमा हुटिङ र सिठी बजिरहेको थियो । यसले पनि नेपाली दर्शकको रूचि कुन रूपमा मोडिँदै गइरहेछ भन्ने प्रतिविम्बित गर्दै थियो । र नेपाली भाषा र संस्कृतिको अघोषित प्रवक्ता र परिचायक टेलिभिजन एनटीभीले त्यही रुचि र चाहलाई पछ्याउँदै बजारबाट टपक्क उच्छृङ्खल नक्कल टिपेर वार्षिकोत्सव कार्यक्रम मनाएको थियो । यस हिसाबमा  २६औँ वसन्तको संख्या नापेर मात्र होइन, चालढालको कोणले पनि एनटीभीमा जवानी चढेको अन्दाज गर्न सकिने देखियो ।    

गायनका लागिNTV-Nite-2067 गायक त राम्रै छानिएका हुन् । राजेशपायल राई, ‘मेरो दिल छ पोखरामा’ गाउने प्रमोद खरेल, ‘लैजा रे’ का हेमन्त राई, ‘काफल गेडी कुटुक्कै’ भाकामा महेश बुढाथोकी । तर सबै गायकको प्रस्तुति जमेन । अझ राजेशले त ‘पर्सि मेरो एलबम राई इज किङ सार्वजनिक हुन लागेको बेलामा यसरी तपाईँहरूसामु आउन पाएँ’ भनेर आफ्नो प्रमोसन गर्दै त्यही एलबमको शीर्ष गीत ‘राई इज किङ’ गाएर (गाए के भनूँ, चिच्याए) खल्लो बनाए हल । बैगुनी रै’छौ मायालु गायकबाट स्रोताको अपेक्षामा तुषारापात ! उनको एकल कन्सर्ट भए मिसमास गीतमा एकाध त्यस्ता नयाँ र कर्णकटु (श्रुतिमधुर गीत कस्तो हुन्छ, यहाँ उल्लेख गरिरहनु नपर्ला) गीत परेको भए पचाउँथे होलान् दर्शक-स्रोताले, तर भद्दा गरी चिच्याएरै गायकले टारे ।  त्यसरी विशेष कार्यक्रममा गायक-गायिकालाई गाउन निम्ता दिइसकेपछि के-कस्तो गीत गाउन दिने, लगाउने भन्नेमा रत्तिभर ख्याल नगरेको पाइयो टेलिभिजनले । साल्सा डान्स, बी-बोइङ जस्ता धेरै सुनिएका तर प्रत्यक्ष नदेखेको प्रस्तुति पस्किनु रोचक पाटो थियो । आधुनिक स्वरूपमा देखा पर्ने नाममा आफ्नो मौलिकता र धरातल छाड्दै भड्किलोपन अँगाल्नु हुँदैन भन्ने मात्र आग्रह हो । कार्यक्रम प्रस्तोता सुमित र मन्दिराको जोडीले नेपाल टेलिभिजनको मर्मअनुसार नेपालीपनमै ध्यान दिँदै अधिकांश नेपालीहरूको सम्पर्क भाषाको रूपमा रहेको राष्ट्रभाषा नेपालीमै उद्‌घोषण गरेको भए वेश हुनेथ्यो । विश्‍वका विभिन्न भागमा प्रसारण पहुँच भएको र नेपालको अफिसियल टेलिभिजनको नाताले व्यापक दर्शक क्षेत्र विस्तारका लागि अङ्ग्रेजी भाषाको सहारा लिनु अबको समयमा जरूरी नै हुँदो हो । फेरि कार्यक्रम ‘लाइभ’ टेलिकास्ट हुँदै थियो । तर  त्यस्तो कार्यक्रम हेर्न पुगेका दर्शकहरू सबै युवा पुस्ता नै र अङ्ग्रेजबाज हुन्छन् भन्ठान्नु टेलिभिजनको भूल भयो ।