दश्श्श्शैं !!!

तेस्सिमा हौ, यो दशैं त आइगो गाँठे ! काठमान्डुमा ठिटाहरूले चङ्गा उडाउनुभन्दा पहिल्यै हामी जस्ता रोजीरोटी गर्नेहरूको मन चाडबाडले फुरफुर उड्छ ।

म हरि बादुर खड्का ।

कसैले हरि भन्छन् । ठिटाहरू ‘बूढा दाइ’ भन्छन् । जोईले सुबोधेका बा भन्छे । तर जे भने पनि म त उही हो नि, रामेछापको मैलाधैला माइला ।

ड्राइभर काम गर्छु  हजुर । रामेछापमा पनि धुस्रेफुस्रे भए पनि सडक त छन्, तर मालिकहरू छैनन् हजुर । नत्र त उतै चलाउँथेँ नि गाडी । उता म जस्ता नोकरहरू मात्र छन् । अरूको खेत खोस्रने, इ: यसरी मैले जस्तै अरूको गाडी चलाउने । पहिले इन्डियाको गाडी लाइसेन्स थियो साथमा, नेपालमा इन्डियाको लाइसेन्सले गजबले गाडी चलाउन पाइन्थ्यो । चलाएँ । 

दशैंमा घर जानु छ । मालिकको गाडी चलाएर वर्षभरि केही बचाएको छु । मन मारेर बचाएको हो हजुर रुपियाँ । फुक्का छाडेर हिँडेको भए दुई-चार हजार जाबो त दारूसारुमै खत्तम हुन्थ्यो । अनि, घरका जहान र केटकेटी मात्र के, मेरो पनि उहिले नै चिलिम फर्किसक्नेथ्यो।

           

***

दशैं फक्रिसक्यो अब, गामतिर गुलमोहरको फूल झुले जस्तै । यो चिसो-चिसो बिहान शुरू हुँदा त झन् दशैं आए-आए जस्तो महक हुँदो रै’छ हजुर । म सँग के नै छ र, लगाएको एकसरो लुगा बाहेक ? एउटा झोला छ थोत्रिएर धुर्कुटान भाको ।  त्यसैमा कोचेको छु लालाबालाका लागि एक-एक जोर लुगा । तिनकै आँखामा त हो नि, कति रहरलाग्दो गरी तैरिन्छ चाडबाडको खुशीयाली । हामी उमेर पाकिसकेकाहरू तिनै बालबालाका लागि खुराक पकाउने भान्से न हौं।

अँ त, अफिसबाट बिदाबारी भएर हिँडेको छु म रामेछापतिर । भोलि  सँगै घरतिर लाग्ने कुरा हिजो साँझ दाजुले गरेका थे । दाजु-भाउजूसँगै गाउँ जाने सल्लाह थियो । दाजुले नै बोला’का थे – “आ न त, मेरै कोठामा राति बास बस, दाजु-भाइ सँगै जाम्ला एकाबिहानै ।” तर मैँ मानिनँ । सखारै आउँछु भनेर यतिखेर रिमरिमे बिहान त्यतातिर बाटो तताउँदैछु । दाजु बसेको घट्टेकुलो पुग्न एकाबिहानै ट्याक्सी चढेर अनामनगरको उकालो बाँसघारीतिर उक्लिँदैछु । उकालो पार भएपछि अलि पर वरको बोट आउन बाँकी नै छ, छेउमा आर्मीको अडडा पनि छ क्यारे ! तर उकालो मोड सुरु हुनासाथै ट्याक्सी डेग चलेन।

थोत्रो ट्याक्सी चलाउने बूढा ड्राइभर हुन त मेरै पेशाका हुन्, तर बढी दयालाग्दो देखें तिनलाई । मैले सोधिनँ पनि उनलाई, कसरी मनाउनुहुन्छ यसपाला दशैं ? चाउरीका रेखाहरूले घेरा हालेको उनको तनावयुक्त  अनुहार नै आफैँमा जवाफ थियो । कनेर पनि उक्लिन नसकेपछि ट्याक्सीलाई बिदा गरेर पैदलै अघि बढ्नु वेश लाग्यो । बूढालाई बिदा गरें। बाँसघारीको उकालो छिचोल्नै लाग्दा त्यही अँध्यारोमा फिलिमहुँदी ठ्याक्क गुन्डा निस्किए झैँ खै कताबाट ५-६ जना पाखुरावाल केटा देखापरे । मेरो सातो गयो । अरू बेला दशैं आए जस्तो अनुभव दिने बिहानको चिसो हावा पनि प्राण उड्दाको बरफ जस्तो भान भो । मेरी बास्सै, अब के पो हुने हो !? मुटुमा गैंती बजारे जस्तो लाग्न थालिगो।

***

कन्चटमा खुकुरी नचाउँदै केटाहरू मेरो खानतलासी लिने रूपमा उत्रिए । म चुँ सम्म बोल्न सकिनँ ।

“के-के छ त सँग भन् ?”, केटाहरूले र्‍याखर्‍याखती पार्न छाडेनन् । बोल्न करै लाग्यो ।

“दशैंमा गाउँ जान हिँडेको हुँ हजुर, यसो केटकेटीका लागि कपडा बोक्या छु, अरू त के हुनु र ?”, कनें यति बल्ल ।

लुगाको झोला भनेर केटाहरूले मानेनन्, आधिकारिक जाँचबुझ निकाय जस्तै ओल्टाइपल्टाइ गरेर हेरे । झोलाभित्र गोडा-दुएक हजार रुपियाँ दाम दशैंमा टीकारीहरूलाई दिन खुजुरा बनाएर लिएर हिँडेको थेँ । केटाहरूले थुते । पूरै जिउ छामछुम गर्न थाले । अघि बताएको थिइनँ हजुर, कम्मरमा एउटा मैलो गुम्छामा वर्षभरि कमाएकोमध्ये जोगाड गरेको २७ हजार दाम बाँधेर पाइन्टको भित्रपट्टि बेरेको थेँ । बुद्धि त पुर्‍याएको हुँ । तर बाटोमा यस्ता सिकारी ढुकेर बसेका होलान् भन्ने के पत्तो ? पूरै शरीर खानतलासी लिँदा केटाहरूको हातले पैसाको त्यो मुठो पनि फेला पारिहाले । गर्धनमा खुकुरी ताकेर बयान लिइरहेको बेला जे-जसो होस्, ज्यान जोगाऊँ भन्ने धुन त हुन्छ नि ।

कतै गुहार मागूँ भने पनि खुकुरी छप्किहाल्ला कि भन्ने डर छ । डरले आकुल हुँदै बरू सर्वस्व लुटिन तयार भएँ । होसहवास कता गुम भयो-भयो हे दैव ! सात पत्र पारेर बेरेको रुपियाँ मुट्ठ्याएर केटाहरू  सायद विजय मनाउँदैथे होलान् । म भने शीत जस्तै चिसिएँ । खुकुरीले यहीँ गिडेर फाल्दिने हुन् कि भनेर मुटुसम्मै ओसिलो भो । मृत्युकै बोध भो खुकुरी तेर्स्याएर आफू बलिको बोको बनाइँदा । झोलामा भएको खुजुरा बनाएको दाम भने केटाहरूले आपसमा सल्लाह गरेर मैँलाई फिर्ता दिने भए । नाडी घडी भने थुते तिनले । ‘लौ अब जा ‘भन्दै केटाहरूले उकालो छिचोलेर आर्मीको अड्डाभन्दा अघिल्तिरसम्म पुर्‍याइदिएर फर्किए ।

***

जसोतसो लडखडाउँडै खै कुन सुरमा दाइको कोठा त पुगेँ । त होश पटक्कै छैन । अनुहार खङ्ग्रङ्ग सुकेको छ । एकोहोरो । दाजु-भाउजू घेरिएर सोध्छन् के भो ए होइ !! भाइ भने प्वाक्कै एक शब्द फुटाउँदिनँ । दाजु जिल्लिए । बल्लबल्ल खुकुरी गर्धनमा सोझ्याएको डर केही मत्थर भएपछि सबै कथा सुनाएँ । दाजुले जे भो-भो, यसो हामी खर्चबर्च दिउँला, घर पुगेपछि एउटा उपाय होला हिँड भनेर ढाडस दिँदैछन्, तर मेरो मन बुझेको छैन । म जान्नँ घर, फन्किन्छु खुब । यस्तोमा कुन मुखले पो जाऊँ घर ? एउटा गरिब लुटिँदा कतिसम्म लुटिन्छ र सातो कतिसम्म गायब हुन्छ, मैले यही बिहान थाहा पाउँदै छु ।

यस्तैमा केही दिन काठमान्डूमा बिते । दशैं अब सूर्य जस्तै टाउकैमाथि टेकिन आइपुगिसकेको छ ।

ड्राइभरी काम गर्ने अफिसका मालिकले पनि म लुटिएको कुरा था’ पाएछन् । बोलाए ।

“उसो भा’ पैसा कत्ति पनि बचेन होइन हरिबहादुर ?”, सान्त्वना दिए । साथमा १० हजार दाम पनि हातमा दशैं खर्च थमाइदिए ।

लुटिएको घाउमा मल्म यही भो । खिस्स हाँसें ।

शहरमा कोही-कोही त भगवान् नै भेटिन्छन् हजुर ।

अब रामेछापमा दशैं मनाउन पुग्छु । त्यो बाँसघारीको बाटो त मरिगए जान्नँ ।
शहरमा ठाउँठाउँमै त्यस्ता राक्षस भेटिन्छन् ।