प्रिय समय,
यो कस्तो उपहार तिमीलाई मेरो तर्फको ? फेरि अर्को चिठी पढ्नको निम्ति चश्मा तिखार्नुपर्ने भयो तिमीले । यसबेलाको जिन्दगीसम्म कहिल्यै नाकमा चश्मा नचढाएकी तिमीले चश्माको यो प्रसङ्गलाई कतै सीधासीधी बुझिदिएमा फेरि कस्तो आरोप ममाथि वर्षिने हो, कल्पना गर्दै छु । र, कतै यस्तो पनि भएको होस्, मेरो पहिलो चिठीमै तिम्रो एक पलकसम्म नजर पुगेको छैन । यसो हो भने, यतिसम्म थोपा-थोपा चुहिँदै वेदना निखारेर तिम्रो नाममा मैले यी भाव बुन्नुको औचित्य नै के ?
यो मेरो भाव त दसैँमा हजुरबाले दक्षिणाप्रेमी मसिना नाति-नातिनालाई टीका लगाइदिन खोज्नु र ती मसिनाहरूको निधार भने अक्षताले अगाडि नै भरिभराउ भएर ठाउँ नहुनुजस्तै हो । मानौँ, जहाज वेग मारेर अघिल्तिर एउटा उद्देश्यको चाल बढाइरहेछ र किनाराको गन्तव्य चाहिँ झन्-झन् पर सरिरहेछ । तिम्रो र मेरो खेल पनि यस्तै लुकामारी भइरहृयो भने यो खेल नै कस्तो खेल हो, जसमा न कसैले जित्छ न हर्षको थपडी पिट्न सक्छ ! दुवैलाई तोरीको दानाजति पनि शुभ लाभ छैन । बुझ न मेरो समय, म तिम्रै जिन्दगीको सेरोफेरोमा एउटा अर्थ भएर अडिन चाहन्छु । यति त बुझिदेऊ न, है ।
संविधानसभा चुनावपछिको यसपालीको काठमाडौँ मेरो लागि एकदमै ठीक बितेन । कस्तो उकुसमुकुस यो चारभञ्ज्याङ खाल्डो अनि त्यस्तै टीठलाग्दो ! यसमा तिम्रो अनुमान बन्ला- तापक्रम बढ्दै छ बिस्तारै, मौसम बदलीले मनस्थितिलाई पनि छोएर नरमाइलो पार्यो सायद । हो, मलाई नरमाइलो लाग्यो, तर तापक्रम बढेर कहाँ हुनु ? अरुअरु थोकै बढ्यो, खासगरी तिमीसँगको दूरी ।
यही दूरीमै त रहेछ जिन्दगी ठीकठाक रहने अनि भष्मखरानी हुने दुवै रसायनको तागत सूत्र । अहिले त म दूरीले नै छोपेर नातागतका कारण भुइँमा धूलो भएर हराइरहेछु । र म यतिखेर आफैँलाई काखमा राखेर सम्झाउँदै छु- 'च्व च्व ! केही भएको छैन ओ स्वयम्बाबू, वियोग छ र त अन्तरालको संयोगमा लस्सादार चास्नीसमान मिठास छ ।' हेर न प्यारो समय, कतिखेर यस्तो पनि हुँदोरहेछ, हामीले आफ्नै लोरीमा चित्त बुझाएर घुर्रघुर्र निदाउनुपर्ने रहेछ ।
'निठुरी !'
यही घुर्कीपूर्ण विशेषणको थुङ्गा त मैले तिमीसम्मन् फ्याँकेको थिएँ । मन सुकसुकाउँदै गलाको खोइ कस्तो अप्ठेरो गाँठो शब्दमार्फत खुस्किएको थियो- 'निठुरी !' तब त तिम्रो जवाफ मिलेको थियो- 'अबदेखि निठुरी नभन ल ।' यो चारअक्षरी लबज कस्तरी मोटरको चार पाङ्ग्रासमान ममाथि झ्वाट्ट गुडेको थियो भने मानौँ म ऐया पनि भन्न नसक्ने गरी आहत बनेको थिएँ ।
हेर समय,
मनभरि दुःखको अनाकर्षक टलक भएर पनि त्यसमाथि आज जलप भरेर मान्छेहरू बजारको अनेक प्रतिस्पर्धामा पैँताला घिसार्छन् । आफन्तसामु त्यो दुःखलाई विशेष नखरा भरेर प्रकट गर्न जान्दैनन्, मीठोगरी । कतै आफ्नो मान्छे भन्नु नै ऊ पलायन भएपछिको अवस्थामा गरिने अनुभूति मात्र हो कि ? खोइ, यो त अलि व्यावसायिक दुनियाँको खातापाता भयो क्यारे । अर्थात् नाका थुनिएर तरकारी ढुवानी हुन नसक्दा उपलब्ध बचेखुचेको तरकारीमा व्यापारी दाइबाट भाउ कस्सिनुजस्तै । हामी पनि त्यही बजारु मानव भयौँ क्यारे । छुट्ने बेलामा 'हृया ! टाढिएर यस्तो पनि अत्याउन सक्ने, नाइँ मान्दिनँ के !' सम्म भन्न सकेनौँ । तयारी चाउचाउजस्तै मानौँ आजका हामी पुरियाबद्घ यात्रामा छौँ, सबै व्यवस्थित र टकटकाउँदो । केही अलमल र नक्कलझक्कलको हलुका बतास छैन ।
मेरो मनमा हलो जोत्ने, आली लगाउने, बाउसे गर्ने, बाली रोप्ने ओ सबैसबै मेरो समय,
पुरियाको हाम्रो यो टकटकाउँदो यात्रा कतै 'ड्यामेज' त भइसकेन ?
घुँगुरिएको यसको बनोट हाम्रै हेराइमा समेत नफुक्ने गरी जेलिइसकेको हो कि ?
हामी भित्रभित्रै गुम्सिएर अखाद्य त भएका छैनौँ ?
यस्ता कति-कति टर्रा निठुरी कुराहरू... ।
म भन्ने छैन है अब ।
***
अप्रिल १९ , २००८ (नक्साल)
यो कस्तो उपहार तिमीलाई मेरो तर्फको ? फेरि अर्को चिठी पढ्नको निम्ति चश्मा तिखार्नुपर्ने भयो तिमीले । यसबेलाको जिन्दगीसम्म कहिल्यै नाकमा चश्मा नचढाएकी तिमीले चश्माको यो प्रसङ्गलाई कतै सीधासीधी बुझिदिएमा फेरि कस्तो आरोप ममाथि वर्षिने हो, कल्पना गर्दै छु । र, कतै यस्तो पनि भएको होस्, मेरो पहिलो चिठीमै तिम्रो एक पलकसम्म नजर पुगेको छैन । यसो हो भने, यतिसम्म थोपा-थोपा चुहिँदै वेदना निखारेर तिम्रो नाममा मैले यी भाव बुन्नुको औचित्य नै के ?
यो मेरो भाव त दसैँमा हजुरबाले दक्षिणाप्रेमी मसिना नाति-नातिनालाई टीका लगाइदिन खोज्नु र ती मसिनाहरूको निधार भने अक्षताले अगाडि नै भरिभराउ भएर ठाउँ नहुनुजस्तै हो । मानौँ, जहाज वेग मारेर अघिल्तिर एउटा उद्देश्यको चाल बढाइरहेछ र किनाराको गन्तव्य चाहिँ झन्-झन् पर सरिरहेछ । तिम्रो र मेरो खेल पनि यस्तै लुकामारी भइरहृयो भने यो खेल नै कस्तो खेल हो, जसमा न कसैले जित्छ न हर्षको थपडी पिट्न सक्छ ! दुवैलाई तोरीको दानाजति पनि शुभ लाभ छैन । बुझ न मेरो समय, म तिम्रै जिन्दगीको सेरोफेरोमा एउटा अर्थ भएर अडिन चाहन्छु । यति त बुझिदेऊ न, है ।
संविधानसभा चुनावपछिको यसपालीको काठमाडौँ मेरो लागि एकदमै ठीक बितेन । कस्तो उकुसमुकुस यो चारभञ्ज्याङ खाल्डो अनि त्यस्तै टीठलाग्दो ! यसमा तिम्रो अनुमान बन्ला- तापक्रम बढ्दै छ बिस्तारै, मौसम बदलीले मनस्थितिलाई पनि छोएर नरमाइलो पार्यो सायद । हो, मलाई नरमाइलो लाग्यो, तर तापक्रम बढेर कहाँ हुनु ? अरुअरु थोकै बढ्यो, खासगरी तिमीसँगको दूरी ।
यही दूरीमै त रहेछ जिन्दगी ठीकठाक रहने अनि भष्मखरानी हुने दुवै रसायनको तागत सूत्र । अहिले त म दूरीले नै छोपेर नातागतका कारण भुइँमा धूलो भएर हराइरहेछु । र म यतिखेर आफैँलाई काखमा राखेर सम्झाउँदै छु- 'च्व च्व ! केही भएको छैन ओ स्वयम्बाबू, वियोग छ र त अन्तरालको संयोगमा लस्सादार चास्नीसमान मिठास छ ।' हेर न प्यारो समय, कतिखेर यस्तो पनि हुँदोरहेछ, हामीले आफ्नै लोरीमा चित्त बुझाएर घुर्रघुर्र निदाउनुपर्ने रहेछ ।
'निठुरी !'
यही घुर्कीपूर्ण विशेषणको थुङ्गा त मैले तिमीसम्मन् फ्याँकेको थिएँ । मन सुकसुकाउँदै गलाको खोइ कस्तो अप्ठेरो गाँठो शब्दमार्फत खुस्किएको थियो- 'निठुरी !' तब त तिम्रो जवाफ मिलेको थियो- 'अबदेखि निठुरी नभन ल ।' यो चारअक्षरी लबज कस्तरी मोटरको चार पाङ्ग्रासमान ममाथि झ्वाट्ट गुडेको थियो भने मानौँ म ऐया पनि भन्न नसक्ने गरी आहत बनेको थिएँ ।
हेर समय,
मनभरि दुःखको अनाकर्षक टलक भएर पनि त्यसमाथि आज जलप भरेर मान्छेहरू बजारको अनेक प्रतिस्पर्धामा पैँताला घिसार्छन् । आफन्तसामु त्यो दुःखलाई विशेष नखरा भरेर प्रकट गर्न जान्दैनन्, मीठोगरी । कतै आफ्नो मान्छे भन्नु नै ऊ पलायन भएपछिको अवस्थामा गरिने अनुभूति मात्र हो कि ? खोइ, यो त अलि व्यावसायिक दुनियाँको खातापाता भयो क्यारे । अर्थात् नाका थुनिएर तरकारी ढुवानी हुन नसक्दा उपलब्ध बचेखुचेको तरकारीमा व्यापारी दाइबाट भाउ कस्सिनुजस्तै । हामी पनि त्यही बजारु मानव भयौँ क्यारे । छुट्ने बेलामा 'हृया ! टाढिएर यस्तो पनि अत्याउन सक्ने, नाइँ मान्दिनँ के !' सम्म भन्न सकेनौँ । तयारी चाउचाउजस्तै मानौँ आजका हामी पुरियाबद्घ यात्रामा छौँ, सबै व्यवस्थित र टकटकाउँदो । केही अलमल र नक्कलझक्कलको हलुका बतास छैन ।
मेरो मनमा हलो जोत्ने, आली लगाउने, बाउसे गर्ने, बाली रोप्ने ओ सबैसबै मेरो समय,
पुरियाको हाम्रो यो टकटकाउँदो यात्रा कतै 'ड्यामेज' त भइसकेन ?
घुँगुरिएको यसको बनोट हाम्रै हेराइमा समेत नफुक्ने गरी जेलिइसकेको हो कि ?
हामी भित्रभित्रै गुम्सिएर अखाद्य त भएका छैनौँ ?
यस्ता कति-कति टर्रा निठुरी कुराहरू... ।
म भन्ने छैन है अब ।
***
अप्रिल १९ , २००८ (नक्साल)
No comments:
Post a Comment