एक परदेश

कतै प्रदेशको कुराले अलमल्याएको छ, कतै भने परदेश पलायनको विवशताले गाँजेको छ । आजका हामीलाई उम्किने र चैनको सास फेर्ने ठाउँ फिटिक्कै छैन । सीमा र इलाकाको हिसाब गर्नेले आफू-आफूको हिसाब गर्न कहाँ हो कहाँ छुटाएका छन् । हिसाब गर्नेले पनि आफ्नो एक टुक्रा ज्यानको मात्र एकोहोरो लगत राखेका छन् । यस्तै कुराले विरक्तिएर पूर्वी नेपालबाट राजधानी हान्निएका ग्वालाकिसन भाइसँग मेरो भेट भयो । विमानस्थलको मुख्य प्रवेशद्वारछेउ पोकोपन्तरा बोकेर टक्रक्क उभिएका भाइको अनुहारमा अलमलको भाव किरिङमिरिङ कोरिएको थियो ।

'रामराम किसन भाइ !', पुरानो परिचयलाई भजाउँदै शिष्टाचार व्यक्त गरेँ । सबैजना आफ्नै नाक चिल्याउनलाई तेल पेल्न बुर्कुशी मार्ने राजधानीजस्तो मतलबी ठाउँमा रामराम अभिवादन सुनेर सुरुमा त उनी जिल्ल परे । न आफूले केही काम पार लगाउन सक्नु, न त कतै कसैकोमा कान फुकिदिन सक्नु, हैसियतबिनाको मान्छेलाई कसले गर्ला नमस्कार भन्ने सोचेर सायद भाइ त्यतिखेर झुक्किए । प्लेनहरू आवतजावत गर्दाको हल्लाले पनि बोली सुनिएन क्यारे ।

'किसन भाइ रामराम !', फेरि हातलाई निधारमा खप्ट्याएर कराएँ ।

'अरे पतरकार बाबू, मैले त झन्डै नपहिचानेको तपाईँलाई...', भाइले बोलीमा स्थानीयपन घुलेको आत्मीय स्वर निकाले । मन गदगद भयो । सामान्य लेखापढी गर्ने मान्छेलाई पत्रकार बनाइदिएकोमा झनै दंग परेँ ।

'भाइ, के गर्दै हुनुहुन्छ यहाँ ? झोलीतुम्बा पनि ठूलै बोक्नुभा'छ त !' चुरो कुरो चुहाउन प्रश्‍नको एक छेस्का ठेलेँ ।

'अरे के बताऊँ पतरकार बाबू, म थोडी यहाँ हावाजहाजको पखेटा गन्न आएको हुँ र ? म त चल्ने हो बाहरतिर ।' भाइको मन जलेको कुरा उनको बोलीको तातोपनबाट थाहा भयो । के सुर चलेछ, विदेश जान कस्सिएछन् भाइ । उदेक लाग्यो । बिहे नगरी बसेका उनको तराईमा चल्तापूर्जा पान पसल र केही खेती रहेको मलाई थाहा थियो । दुई वर्षअघिको एक भेटमा जे गर्नु छ गाउँमै बसेर गर्छु, काठमाडौँको शरणमा आउँदिनँ भन्ने मान्छे आज देशै छाड्न तम्सिएका छन् । गाउँमा एकाएक सबै टाट पल्टियो कि क्या हो, सद्‍भाववश भाइप्रति पीर जाग्यो ।

'के भयो भाइ ? पसल अनि घरमा सबै ठीक त छ ?' हतारिँदै सोधेँ ।

'ना ना बाबू, उता सबै हाम्रो सही सलामत नै छ । तर के बातले हो, यहाँ बस्ने चाहतै छैन । जनतालोगको संविधान बन्छ र अब त ठीकठाक होला कि भनेको त कुछो संभावना देखा परेन बाबू । नयाँ नेपाल होइन बाबू, बाफ रे बाफ यहाँ त ऐया नेपाल पो अनुभव भोगतनु परिरहेछ । आफ्नो देशभीतर चोक्टा फक्टामा बाँटिएर-छाँटिएर उस्तो प्रदेश उरदेशमा के बस्नु बाबू ? बरु परदेशतिरै चल्ने । जाने हो हामी दूर जाने हो...। ल बाबू रामराम !' किसन भाइले भक्कानिँदै यति मात्र बताउन सके । सुनेर मन यस्तो कुँढियो, मानौँ हेर्दाहेर्दैको ऐना प्याट्ट फुटेको होस् ।

उनी ठमठम विमानस्थलभित्र लम्किए । त्यो पाइला भासिँदै गर्दा विडम्बनाको पदचाप गुञ्जाउँदै थियो - एक परदेश ।
***
जुलाई ८, २००८ (नक्साल)