त्यो पत्थर

पत्थर पनि त
मन विनाको मान्छे रहेछ,
अल्झिरहेछ
जुगदेखि दोबाटोमा

कोही आउँछ कि …

कुन हो ठाउँ ?

तस्बिरमा देखिएको ठाउँ कहाँको हो ? राम्ररी नियाल्नुस् त ! विदेश हो कि स्वदेश ? पैल्याउन सक्नुभएन भने जानकारी र यससम्बन्धी थप तस्बिर हेर्न भित्र आउनुस् >>

निर्विकल्प सुर

Sketch by Suraj Shakya (http://surajshakya.com)

भनिन्छ - पुरानोलाई राम्रो भनेर त्यसैमा अल्झेर बस्यो भने नयाँ कुराले ठाउँ बनाउने कुनै सम्भावना हुँदैन । कुनै वस्तु होस् कि व्यक्ति,  हरेकमा लागू हुन्छ यो कुरो । पुरानोको राजले नयाँले परिचयको मञ्च नपाउने कुरा केही हदसम्म सत्य पनि हो । तर नयाँलाई स्थान दिने नाममा छेक न छन्दको पाइलालाई स्वागत गर्न सकिन्न । नयाँ प्रतिभा सम्भावनायुक्त भएर आएन भने पुरानोको विकल्प कदापि हुँदैन ।

नेपाली सुगम संगीतको क्षेत्रमा नारायण गोपाल त्यस्तै मुहान हुन् । जुन मुहानबाट अरु-अरु शाखा फैलिंदै त्यसले छुट्टै भंगालोको रूप लिनुपर्ने हो, तर त्यस्तो केही देखिएको छैन अहिलेसम्म । नारायणसँग दैवले नै थमाएको गला त छँदै थियो, त्यो गलामार्फत पस्किने व्यञ्जन तयार पार्न भने उनको आफ्नै मिहिनेत रहने गर्थ्यो । साथी मण्डलीको सिर्जनशील जमात छँदै थियो, आफ्नो कामलाई झारा टार्ने हिसाबले त्यो जमातमा उनले आफन्तवादको भाव घुसाएनन् कहिल्यै । गीत चयनमा अडिग रहँदै बरु आफ्नो गीतकार साथीलाई झन् खार्न लगाए,  कति साथीलाई 'यस्तो त भएन' भन्दै जिल्याए । अनि कतिपयको गीत चाहिं केही जानकारी नै नदिई एकैचोटि धुन भरेर सुनाउँदा तिनलाई आकस्मिक लाभको खुसी पनि दिए ।

केही वर्षअघिसम्म रामकृष्ण ढकाल नामका युवा खुब चम्किए, नारायण गोपालकै गीतको बाटो समातेको भन्दै नारायणका प्रेमीहरुले समेत उनको सराहना गरे । आशपूर्ण नजर छाडे एक नवयुवकतिर । त्यो आशलाई स्याहार्दै केही समय विरासत पनि थामेकै हुन् ढकालले । 'यात्रा रहेछ जिन्दगी' बाट उनी अघि बढे, 'ओराली लागेको हरिणको चाल' बाट अझै उकालो लागे चर्चाको । तर उनले सायद आफू र आफ्नो क्षमता चिन्नै सकेनन्, अन्तत: बाटो बिराए । आफू केका लागि हो भन्ने नबुझेपछि परिणाम प्रतिकूल आउनु स्वाभाविक हो । पछिल्लो समयमा रामकृष्ण ढकाल स्रोताबाट छेउ लाग्दै गएको देखिंदैछ ।

गायन क्षेत्रमा एक तहको जग बसाएपछि अब सुगम संगीतमा मेरै वर्चस्व ठाने होलान् उनले, स्रोतालाई तुच्छ सम्झेर मनमौजी गर्न थाले । बुझ्न सकेनन् काँध थाप्ने स्रोताले काँधबाट थेचार्छन् पनि । रातारात सुपरहिट भएका कलाकार बिहानको झुल्के घाम देखिँदासम्म गुमनाम भएको उदाहरण धेरै छ । ढकालले सबै कुरा बिर्सेर अहंकार देखाए, आफूलाई भर्सटायल गायक सावित गर्न होला पप गीत पनि गाए, आफ्नो पहिचान भुलेर ओजपूर्ण गीत चयनमा आँखा चिम्लिन थाले । यसले एउटा नयाँ सम्भावना टुसाउँदा टुसाउँदै भाँचियो । यस्तै अहङ्कारको बुई चढ्दै गरेका शिव परियार पनि देखा पर्दैछन् । मानवीय स्वभावको तुच्छतम पतनचक्र हो : संघर्ष - प्रगति - उत्पात सफलता - अहङ्कार - असफलता !

जे होस्, धन्य हो - कुनै नयाँ चुनौतीले ढोका नढकढक्याएकैले हाम्रा स्वर सम्राटलाई हामीले पहिलेकै सघन भावमा हामीसँगै गुन्जिरहेको पाएका छौं । 

स्वर सम्राट नारायण गोपालको २१ औं स्मृति दिवसमा हार्दिक श्रद्धा सुमन !