युद्ध

फुर्सदमा रै'छन्
बूढा महादेव
पार्वतीको कपालमा
मार्दैछन् ठुङ

खै, म चलाउँछु अब त्रिशूल
गंगा अब बगाउँछु यतै ।

फेरि गुलजार

शान्त समुद्र पनि छालहरुमा पौडिंदै किनारसम्म साउती मार्न आइपुग्छ, आफ्नो चाहिं एकतमासले बित्न थालेका छन् दिनहरु । अचेल आफ्नो प्रतिभा उजागर गर्नेभन्दा पनि अरुकै प्रतिभामा लुटपुटिएर मक्खिंदैछु । फिल्म हेर्ने, किताब पढ्ने, घुमफिर गर्ने ।

यसबीचमा घरैमा निकै फिल्म हेरियो । कहिले त दिनमै दुइटासम्म । अक्सर कस्तो लाग्छ भने एक दिनमा एकभन्दा बढी फिल्म हेरेमा ती फिल्मको प्रभाव आफूमा राम्ररी बस्न सक्दैन र हेरेका ती फिल्मप्रति पनि अन्याय हुन जान्छ । कतिपय त अझ एकसाथ चार-पाँचवटा किताब पढ्ने बानी भएको कुरा सुनाउँछन्, विषय-प्रसंग जुधेर ती कति हैरान हुँदा हुन् जस्तो लाग्छ । तर किताब पढ्ने कसरतभन्दा थपक्क आँखा उघारेर बसिदिए पुग्ने फिल्म हेर्नतिर लाग्दा एकपछि अर्को फिल्मको संख्या बढाउन कुनै हिसाब गरिन्न रैछ ।

साँझपख स्वयम्भू

धार्मिक हिसाबले स्वयम्भू स्तुपाको महत्व विशिष्ट छ । पर्यटकीय आकर्षणमा पनि यसले चुम्बकको काम गर्दै आएको छ । धेरै फिरन्तेहरु स्वयम्भूको थुम्कोमा त्यहाँको अर्धमुदित नयनको दर्शन गरेर मन ‘पवित्र’ पार्न नभई मन ‘शीतल’ पार्न उक्लिने गर्छन् । अझ गजबको कुरो त, स्यवम्भू पुग्नुको कतिपयको उद्देश्य स्वयम्भू परिसरका सम्पदाको दर्शन नभई माहुरीको चाका जस्तै फैलिएको काठमाडौं उपत्यकाको संरचना अवलोकन गर्नु रहेको हुन्छ । आज त्यही थुम्कोतिर उक्लेर सुस्ताऔं ।

अरु तस्बिर हेर्न भित्र पसौं -

घुम्ने मेचका सुहाउँदा मान्छे

लेख्‍नेहरूले लेख्‍न सक्थे, यो देश -
धुपी, सल्ला र हिमालहरूको देश,
भूपी, हल्ला र रिमालहरूको देश ।
तर सम्झिनेहरूले कवि भूपी शेरचनलाई स्मृतिमा रेसारेसा केलाउँदा उनका विभिन्न पाटो खुल्दै जान्छन्, चर्चाको क्रम 'हल्ला'मा गएर टुङ्गिइहाल्दैन । हल्लाको गुप्त तहबाट पार भएर यथार्थका फग्लेटाहरू स्मृतिको झ्यालमा प्रकट हुन थाल्छन् ।

हामी, मेरो चोक, यो हल्लैहल्लाको देश हो लगायतका शक्तिशाली कवितामा बाँचेका भूपीबारे अनेक रङ्गीन प्रसङ्ग उनीसँग उठबस गर्नेहरूको मानसपटलमा आलै छ । भूपीका समकालीन तथा अन्तरङ्ग मित्र कवि तथा गीतकार रत्‍नशमसेर थापाको सम्झनामा भूपी रङ्गीन मिजासका मान्छे हुन् । उतिबेलाको काठमाडौंमा एकातिर नारायणगोपाल, भूपी र रत्नहरूको गीताङ्गे जमघट हुन्थ्यो भने उता कृष्णभक्त, द्वारिका श्रेष्ठ, मोहन कोइरालाहरूसँग मिसिँदा उनै भूपी र रत्न साहित्यिक रौनकमा धुवाँदार बहस गर्थे । भीमदर्शन रोका, शङ्कर लामिछाने र मोहनहिमांशु थापासँगको 'यारोँ दोस्ती' पनि कम थिएन । मिलनसार स्वभावका थिए भूपी र असाध्यै मीठो गरी बोल्थे । बोली नै पिच्छे ठट्टा गरिरहनुपर्ने ।

तिम्रो हरामखोरको डायरी

पहिरिएर बालुवाको ओभरकोट
गमक्क गम्किँदै
आएछौ नि हाम्रो बस्तीमा !

जाबो हावा भन्थ्यौ हामीलाई

अब भन,
हत्केलाको लगौँटी बाहेक
के हुनेछ तिमीसँग,
के हुनेछ बाबुसाहेब ?

तरबार र धार

पर्यटक जस्तो बादल !
कुनै नेपाली कविले उपमा दिए झैं आकाशको सीमाहीन देशमा बादलको मनमौजी वहकाव पर्यटकीय उडानभन्दा कम इर्ष्यालाग्दो हुँदैन । घरि सलाइको काँटी जस्तै छरिएर बिलाउँछ,  घरि अमिवाको अवतार लिंदै झोल्लिएर तन्किन्छ ।

केही समयअघि काठमाडौंछउकै सेतो गुम्बा जाँदा बादलको त्यस्तै बथानले टाउकोभरि थिच्यो । कस्तो भने, घरैघरको सिउरले आकाश छोपिने काठमाडौंदेखि छलिएर डाँडातिर पुग्दा आकाशको बाथटबमा चोबलिएको नाङ्गो नौजवान जस्तो भएर फनफनाएको देखियो बादल ।  त्यही रुपाकृतिको केही झलक हेरौं :